Wałbrzych: 21 lat temu wstrzymano budowę Kopernika

Budowa nowoczesnej kopalni, której elementem był szyb „Kopernik” miała przyczynić się do skoku cywilizacyjnego, przestarzałego zagłębia węglowego w Wałbrzychu oraz sprawić, że będzie ono rentowne. W latach 70. XX wieku opracowano koncepcję modernizacji wałbrzyskiego górnictwa i sięgnięcia po bogate złoża wysokogatunkowego węgla koksującego. Projekt nazwano „Rozbudowa i modernizacja Kopalni Węgla Kamiennego Victoria”. Na terenie tej kopalni miał bowiem powstać nowy szyb wydobywczy wraz z infrastrukturą. Modernizacja obejmowała jednak wszystkie wałbrzyskie kopalnie i miała je połączyć w jeden duży i dochodowy zakład wydobywczy. Po przeprowadzeniu szeregu analiz, Ministerstwo Górnictwa i Energetyki pozytywnie zaopiniowało projekt i 26 marca 1980 roku podjęło decyzję o realizacji przedsięwzięcia. Budowę nowej kopalni, którą nazwano „Kopernik”, powierzono PeBeKa Lubin. W ramach zadania, między innymi wydrążony został nowy szyb wydobywczy o głębokości 1166 metrów od powierzchni ziemi i średnicy 7,5 metra. Stanęła nad nim ponad 80-metrowa wieża szybowa. Kopia tych, które stoją w Lubinie, Rudnej i Polkowicach. Szyb został połączony z poziomami +70, -50, -200, -400, -600. Na każdym z tych poziomów wykonano podszybia wraz z infrastrukturą. Łączna wartość całego przedsięwzięcia, według cen obowiązujących w 1986 roku, wynosiła ponad 20 mld zł. Na kilka miesięcy przed oddaniem inwestycji do użytku zapadła decyzja o likwidacji wałbrzyskiego górnictwa. Potężne pieniądze zainwestowane w Kopernika zostały wyrzucone w błoto. Nikt nie poniósł odpowiedzialności oraz nie został ukarany za tę rażącą niegospodarność. Ciekawostką jest to, że maszyna wyciągowa, która była zamontowana w głowicy wieży szybowej „Kopernika”, został kupiona przez Czechów. Została zamontowana w jednej z tamtejszych kopalń i do dziś wyciąga na powierzchnię górników oraz urobek.