Anna Żabska o Zamku Książ, wpisie na listę UNESCO, IV i V piętrze, jak się zdobywa prestiżowe tytuły i czy chce być prezydentem miasta?

Anna Żabska to najbardziej rozpoznawalna pani prezes w Wałbrzychu i regionie. Odebrała właśnie drugi raz w karierze prestiżowy, ogólnopolski tytuł "Zabytek Zadbany" dla obiektu, którym zarządza. Wcześniej jako dyrektorka Starej Kopalni, dziś jako prezeska Zamku Książ.

To tytuł, którego zazdrościć mogą inni gospodarze zabytków. Otrzymuje się go za właściwą opiekę nad zabytkami, wzorcowe prowadzenie prac badawczych, czy konserwatorskich. Nad konkursem czuwa Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego okiem Generalnego Konserwatora Zabytków. Jak to się robi, że się taki tytuł zdobywa dwa razy z rzędu, kto pomaga?

- Zdobycie tej nagrody to długa droga, badania, konsultacje z konserwatorem zabytków, właścicielem - prezydentem Wałbrzycha, proces wieloletni, kompleksowy. To sukces wielu osób, wspólny wysiłek, wspólna nagroda, zwieńczenie pewnego procesu. Stara Kopalnia otrzymała go w kategorii zabytku poprzemysłowego za modernizację, którą wykonało miasto. W przypadku zamku grono eksperckie konserwatorów sztuki oceniało 10 ostatnich lat. To nagroda specjalna, którą przyznaje się tylko jednemu, maksymalnie dwóm podmiotom w kraju. W tym roku aż 100 złożyło taki wniosek! - mówi z dumą Anna Żabska. Podkreśla jednocześnie rolę poprzedniego prezesa, bo sama odpowiada za ostatnie pięć lat zarządzania zamkiem.

Książowi nadano tytuł zwłaszcza za podporządkowanie ruchu turystycznego pod zabytek, który co roku odwiedza coraz więcej osób. W tym roku do samego zamku weszło pół miliona turystów. Nie wliczając w tę liczbę tysięcy osób, które bezpłatnie spacerują po tarasach i okolicy. A także tych, którzy korzystają z bezpłatnych propozycji zamku, jak choćby Śniadanie na trawie czy spotkania O historii na żywo.

- Dostosowujemy zamek pod ten ruch. Wspomnę choćby o kasach biletowych, które kiedyś były w zamku, a dzisiaj mamy luksusowy Welcome Center na przedzamczu, zmieniła się także forma zwiedzania. Każdy turysta otrzymuje audioguid'a i słyszy historię zamku i regionu w słuchawkach. Nie mówiąc o tarasach i innych inwestycjach, jak choćby udostępnienie do zwiedzania podziemi Książ, które są turystycznym hitem. Kiedy przyszłam żadna fontanna nie działała. A naprawa to proces długi i kosztowny - podkreśla prezeska i zaznacza, że zamek sam pozyskuje środki ze sprzedaży biletów, nie otrzymuje dotacji od miasta, jest spółką miejską w całości samofinansującą się, co jest ewenementem na skalę krajową pozyskującą również dotacje zewnętrzne.

- Ostatnio polsko czeska współpraca zaowocowała naprawą fontanny podkowiastej, ale już za fontannę na tarasie wodnym zapłaciliśmy sami - zaznacza Żabska.

Anna Żabska tłumaczy też, że taki tytuł Zabytku Zadbanego zdecydowanie pomaga w zdobywaniu takich pieniędzy, otwiera wiele drzwi.

- To nagroda najwyższego uznania jeśli chodzi o konserwację zabytków, potwierdzenie najwyższej formy ochrony i wiedzy eksperckiej oraz profesjonalizmu. Ułatwia start w różnych programach. - Teraz czekamy na rozstrzygnięcie tytułu Pomnika Historii, to pierwszy krok do wpisania Zamku Książ na listę UNESCO. Zgodnie z prawem międzynarodowym musimy najpierw zostać wpisani na listę pomników, a dopiero później starać się przejść inne szczeble. To przemyślany proces i strategia. Tabliczka zabytek zadbany to dla każdego kto się zna na zabytkach, potwierdzenie najwyższej jakości, to jak certyfikat. Ułatwia też zdobywanie pieniędzy na inwestycje.

Jedna z największych przeprowadzonych za prezesury Anny Żabskiej inwestycji, to wyposażenie i udostępnienie trzeciego piętra w warte miliony zabytkowe meble i dzieła sztuki. I oczywiście podziemi zamku. Teraz trwają żmudne prace nad apartamentami księżnej Daisy! Bo czym wypełnić puste, rozszabrowane przestrzenie?

- Główny zarzut stawiany zamkowi był taki, że z zewnątrz piękny, ale w środku pusty. Dziś po 5 latach od tych opinii, pustych sal w zamku już nie ma. Pracownicy szukają rzeczy na aukcjach, współpracują z kolekcjonerami, antykwariatami, pozyskują meble i inne przedmioty z epoki i szukają tego, co zostało z zamku wywiezione. I to się udaje, część rzeczy podarował zamkowi śp. książę Bolko. Apartamenty Księżnej Daisy, które zostały zniszczone i ograbione. My już przywracamy ich historyczny wygląd, który znamy choćby z fotografii kucharza Hochbergów Louisa Hardouina - mówi Anna Żabska.

COMPONENT {"params":{},"component":"gallery_button"}

Wyjaśnia też, że pewnych rzeczy już nie da się odbudować, bo organizacja TODT, która zaczęła przebudowę zamku, zniszczyła go bezpowrotnie i dziś nikt nie zdecyduje się na zmiany, które mogłyby zniszczyć konstrukcję zamku. Teraz trwa odtwarzanie mebli.

- Będziemy mieć też kilka autentycznych rzeczy z apartamentów, z różnych źródeł, na razie nie możemy zdradzić, co to będzie. Dodam, że tkaniny, które sprowadzamy do rekonstrukcji, są z historycznych źródeł we Francji i Wielkiej Brytanii z fabryk, które kiedyś je produkowały. Ale to trudny proces, przetarg który ostatnio ogłosiliśmy upadł, bo nie zgłosiła się żadna firma, by podjąć prac nad apartamentami Daisy. Wartość całości przekroczy milion złotych, to salon i sypialnia księżnej Daisy. Firma ma zrobić scenografie i instalacje do apartamentów, my meble mamy już zamówione, część kupiliśmy, część właśnie się tworzy. Chcemy, by w roku Daisy, który jest w 2023 roku były gotowe i można je było pokazać szerszej publiczności. Działań będzie dużo więcej. Zwróciło się do nas mnóstwo podmiotów z propozycją działań. Już wcześniej musical Daisy był inicjatywą teatru, czy tytuł dla szkoły im Daisy. A mamy naprawdę duży plan dotyczący księżnej. Będzie nowa, całościowa transkrypcja pamiętników Daisy, a nie jej fragmentów. Premiera 9 grudnia.

Przez pięć lat prezesury Anny Żabskiej wydano na inwestycje w zamku kilkadziesiąt milionów złotych. Jakie są szanse na zagospodarowanie IV i V piętra w zamku?

- Każdy zysk, nawet ten który wypracowaliśmy w okresie pandemii, przeznaczamy na prace inwestycyjne i remontowe w zamku, mamy to w umowie. Wiem, że zanim zaczęłam pracę, były koncepcje utworzenia na IV i V piętrze ekskluzywnego hotelu o najwyższym standardzie oraz restauracji. I była nawet firma zainteresowana tym tematem. Ja powiem, że ten pomysł jest dobry. Nawet studenci z uczelni, z którymi nawiązaliśmy kontakt, mieli ostatnio opracować koncepcję zagospodarowania IV i V piętra zamku i wpadli na dokładnie taki sam pomysł. Ale to wymaga ogromnych nakładów, dlatego że IV i V piętro w obecnym kształcie wymaga inwestycji na grubo ponad 100 milionów złotych, których ani spółka, ani miasto, ani nawet region nie ma. Nie mamy też możliwości pozyskania takich środków unijnych. Chcielibyśmy dojść do takiego momentu, że spółka będzie sama w stanie zainwestować w te piętra, ale cierpliwości.

O tę cierpliwość trudno, kiedy wiemy, że Zamek Książ może stracić najlepszego gospodarza w historii. Tajemnicą poliszynela jest, że Anna Żabska ma kandydować na prezydenta Wałbrzycha, jeśli nie zdecyduje się na to Roman Szełemej, który zostanie np. europosłem. Czy prezeska Zamku Książ chciałaby zostać prezydentką Wałbrzycha i będzie kandydować?

- Absolutnie nie. Nie wiem, skąd się wzięły takie plotki i pogłoski, ale muszę zdementować. Nie będę kandydowała na prezydenta Wałbrzycha. I nie wybiegam aż tak daleko w przyszłość. Nie mam też sprecyzowanych planów dotyczących kolejnych szczebli kariery. Dla mnie ważne jest to co tutaj i teraz i temu poświęcam czas i całą energię. A co życie przyniesie, zobaczymy.

Tymczasem w zamku najpiękniejsza część roku. Czyli okres przed Świętami Bożego Narodzenia i atrakcje z tym związane. A trzeba dodać, że zamek nigdy dotąd nie był tak pięknie ustrojony na święta. Tu czuć ich magię. Prezeska zamku zaprasza serdecznie do zwiedzania ogrodów światła i zimowej krainy w Zamku Książ. A także na spotkania ze świętym Mikołajem. Niestety, nie ma już wolnych miejsc na świąteczne kolacje, które wyprzedały się na pniu...

- Zapraszamy wszystkich, także tych, którzy w zamku już byli. Ale to nie jest ten są zamek co 5 lat temu, wnętrza są zupełnie inne, bogatsze. Dzisiaj, 2 grudnia będzie można spotkać się w zamku z Elzą i Olafem. Impreza potrwa dzisiaj do godz. 20.00

Zobaczcie wybrane zdjęcia z Zamku Książ w Wałbrzychu, m.in. z otwarcia podziemi, ogrodów świateł, magicznych bożonarodzeniowych dekoracji i tego, jak dziś wygląda IV i V piętro zamku oraz wizualizacje luksusowego hotelu, który miał tu powstać

Jak dojechać do Zamku Książ w Wałbrzychu? Zobaczcie na załączonej poniżej mapie. Warto tu zajrzeć właśnie zimą, kiedy trwa najbardziej magiczny czas w zamku. Świąteczne dekoracje zapierają dech, a zimowe ogrody świateł są turystycznym hitem!

Czytaj też:
Oficjalne otwarcie podziemi zamku Książ [ZDJĘCIA]

Wałbrzych poszukuje inwestora, który zagospodaruje IV i V piętro zamku Książ (WIZUALIZACJE I ZDJĘCIA)

Wałbrzych: Tak wyglądało zwiedzanie zamku Książ na przełomie lat 70. i 80. [ZDJĘCIA]

Wałbrzych: Zobaczcie, co 20 lat temu straszyło w zamku Książ. Perełka z naszych zbiorów! (ZDJECIA)

Tajemnice dziedzińca Zamku Książ. Zastanawialiście się kiedyś, kogo przedstawiają rzeźby na zamkowym dziedzińcu?

Książ od kuchni - niezwykła wystawa w zamku

2023 Rokiem Księżnej Daisy von Pless w Wałbrzychu w 150 rocznicę urodzin i 80 rocznicę śmierci!2023 Rokiem Księżnej Daisy von Pless w Wałbrzychu w 150 rocznicę urodzin i 80 rocznicę śmierci!

Tak umarła Księżna Daisy von Pless. Dziś rocznica jej śmierci i nigdy niepublikowane zdjęcie

Więcej szczegółów o Zamku Książ w Wałbrzychu, ceny biletów i zimowe atrakcje znajdziecie na stronie zamku:
Oficjalna strona Zamku Książ w Wałbrzychu

Zachęcamy również do śledzenia profilu prezeski Zamku Książ w Wałbrzychu, Anny Żabskiej w mediach społecznościowych