Jedlina-Zdrój: Prezentacja w pałacu Jedlinka listu twórcy Legionów Polskich we Włoszech (ZDJĘCIA)

Cykl „Perfekcyjne Polonika. Ważne Dzieła Kultury Polskiej” został zainaugurowany przez Radosława Ledę, właściciela pałacu Jedlinka w kwietniu. Otwarta została wówczas wystawa poświęcona Kazimierzowi Siemienowiczowi. To jedna z najwybitniejszych postaci okresu Rzeczpospolitej Obojga Narodów, a mimo to prawie nieznana w naszym kraju. Jego prace inspirowały m.in. konstruktorów rakiet bojowych i kosmicznych. Głównym elementem wystawy poświęconej Siemienowiczowi jest wydana w 1650 roku w Amsterdamie książka jego autorstwa pt. „Artis Magnae Artilleriae pars prima” (pol. Wielkiej sztuki artylerii część pierwsza). Przez około 200 lat była podstawowym podręcznikiem artylerzystów w krajach Europy Zachodniej. Fotorelacja z tej wystawy do obejrzenia tutaj.

Kolejną wystawę z cyklu „Perfekcyjne Polonika. Ważne Dzieła Kultury Polskiej” zatytułowano nieprzypadkowo „Z ziemi włoskiej do Polski...”. Jest poświęcona gen. Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu - twórcy Legionów Polskich we Włoszech, bohaterowi „Mazurka Dąbrowskiego” - hymnu narodowego Polski. Głównym elementem wystawy jest odręcznie pisany list autorstwa gen. Dąbrowskiego. Do Jedlinki list trafił prosto z Paryża, gdzie znajdował się od czasu II wojny światowej. Niestety w trakcie wojny, zwłaszcza w trakcie Powstania Warszawskiego zniszczeniu uległa większość dokumentów związanych z Legionami Polskimi we Włoszech, w tym wiele listów gen. Dąbrowskiego.

– List został napisany przez gen. Dąbrowskiego 22 października 1797 roku, czyli niemal rok po sformowaniu Legionów Polskich we Włoszech – wyjaśnia prof. Dariusz Nawrot z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który w Jedlince wygłosił prelekcję na temat Legionów Polskich we Włoszech oraz ich twórcy. – List jest adresowany do komisarza włoskiego i dotyczy zapewnienia aprowizacji oraz zakwaterowania 600 polskim legionistom, w trakcie ich przemarszu przez Włochy.

Termin otwarcia wystawy poświęconej gen. Dąbrowskiemu (15 maja) nie był przypadkowy. 211 lat temu (15 maja 1807 roku) zaledwie kilkanaście kilometrów od Jedlinki, na polach pomiędzy Szczawnem-Zdrój i Strugą miała miejsce potyczka zbrojna utrwalona w historii jako Bitwa na Czerwonych Polach. Ułani Legii Polsko-Włoskiej pokonali tam liczniejsze wojska pruskie. Wystawa „Z ziemi włoskiej do Polski...” została zorganizowana w kolejnej, odrestaurowanej komnacie pałacu Jedlinka. Wśród zaprezentowanych na niej eksponatów, poza listem gen. Dąbrowskiego, uwagę zwraca oryginalna mapa Europy z 1799 roku. Została przygotowana przez Brytyjczyków cztery lata po III rozbiorze Polski, który na 123 lata wymazał nasz kraj z map Starego Kontynentu. Mimo to na mapie została umieszczona Polska w granicach sprzed I rozbioru w 1772 roku. Świadczy to, że Brytyjczycy nie uznawali rozbioru Polski dokonanego przez Prusy, Austrię i Rosję.

Na 9 czerwca gospodarze pałacu Jedlinka przygotowują trzecią wystawę z cyklu „Perfekcyjne Polonika. Ważne Dzieła Kultury Polskiej”, który ma uświetnić 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Centralnym elementem trzeciej wystawy będzie pochodząca w XVI wieku Biblia Leopolity. To pierwszy drukowany polski przekład całej Biblii wydany w 1561 roku. Dokonano go na zlecenie Marka Szarffenberga i jego syna Stanisława, stąd też inna nazwa: Biblia Szarffenbergowska.