Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kuźnice Świdnickie, kiedyś Fellhamer, na przedwojennych widokówkach i rycinach. Rozpoznajesz te miejsca?

Elżbieta Węgrzyn
Elżbieta Węgrzyn
1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema.
1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema. https://fotopolska.eu/
Kuźnice Świdnickie, czyli sąsiadująca z Wałbrzychem obecna dzielnica Boguszowa-Gorc to stara osada górnicza, starsza niż Wałbrzych, a prawdopodobnie również bardziej leciwa niż ponad 700-letni Boguszów! Dziś to spokojne i klimatyczne miejsce wśród zieleni w cieniu Dzikowca i Kuźnickiej Góry. Zobaczcie jak wyglądało ono na rycinach i litografiach sprzed drugiej wojny światowej - https://fotopolska.eu/.

Spis treści

Kuźnice Świdnickie i tajemnicza zaginiona wieś

Kuźnice Świdnickie to tak naprawdę zlepek trzech osad górniczych powstałych w różnych okresach w Kotlinie Kuźnickiej pomiędzy Pasmem Lesistej, Wysoczyzny Unisławskiej i Górami Wałbrzyskimi. Przez ich niespójną historię, wielowiekową eksploatację rud srebra, barytu i węgla (co wiąże wieloma ubytkami budynków zawalonych wskutek szkód górniczych) oraz biegnące tędy linie, bocznice kolejowe i wiadukty osiedle to ma skomplikowany układ komunikacyjny.
Te trzy osobne osady to wg Słownika geografii turystycznej Sudetów:

  • Kuźnice Północne, czyli te położone przy samym Sobięcinie ze stacją kolejową Boguszów Gorce Wschód;
  • Kuźnice Południowe, czyli te bliżej Unisławia Śląskiego i Mieroszowa,
  • a także Kuźnice Zachodnie biegnące wzdłuż Lesku.

Inne źródła mówią o współczesnym podziale na Kuźnice Dolne i Górne.

Kuźnice Świdnickie, dawne Fellhamer, na przedwojennych widokówkach i rycinach. Rozpoznajesz te miejsca?
1911, Panorama Kuźnic Świdnickich z widokiem na Kuźnicką Górę.https://fotopolska.eu/

Początki Kuźnic giną w mrokach historii, pierwsza osada na tym terenie mogła istnieć tu już w połowie XIII wieku, zapisy mówią o istnieniu wsi na tym terenie w 1250 roku, miała się nazywać "Anewaldisdorf”, później nazywana była także „Wustendorf”. Poza nazwą nic więcej o niej nie wiadomo, są tylko przypuszczenia, iż została zniszczona podczas wojen husyckich. Ta tajemnicza wieś znika nagle i nie ma pewności, czy została odbudowana.

O blaskach i cieniach tej dzielnicy pisaliśmy:

Kuźnice Świdnickie - osada drwali, tkaczy i górników

Kolejna, lepiej udokumentowana wzmianka o miejscowości na tym terenie jest związana z założeniem 1511 roku przez władców zamku Książ miejscowości Fellhammer założonej w związku z rozbudową kopalni rudy srebra w Gottesberg, czyli Boguszowie. Na terenie dzisiejszych Kuźnic mieszkać mieli głównie drwale. Prawdopodobnie mowa jest tu o Kuźnicach Południowych. W drugiej połowie XVII w. powstała zaś druga osada Neu Lässig, czyli Nowy Lesieniec, dzisiejszy jej odpowiednik stanowią Kuźnice Zachodnie.
Pierwsza kopalnia węgla kamiennego istniała tu już w latach 20. XVIII w., jednak początkowo żyli tu głównie chłopi i tkacze. Miejscowość miała swoją szkołę i młyn. Jak podają źródła niemieckie, w 1876 r. utworzono „dzielnicę Fellhammer”, która obejmowała również gminy wiejskie Neuhohendorf, Neu Lässig i Ober Hermsdorf. Rozwój miejscowości wiąże się z powstaniem tu węzła kolejowego - w 1877 roku - połączenia ze Szczawienkiem, Szczawnem-Zdrój i Mieroszowem, a w późniejszym czasie również pobiegła tędy linia z Wrocławia do Jeleniej Góry. W czasie 60 lat osada ta dynamicznie się rozrosła, a jej ludność wzrosła aż dziesięciokrotnie, w latach 20. XX wieku tutejsza kopalnia zatrudniała 6,6 tys. osób!

Kuźnice Świdnickie, dawne Fellhamer, na przedwojennych widokówkach i rycinach. Rozpoznajesz te miejsca?
Lata 1905-1920 , Kuźnice Świdnickie - skrzyżowanie ulicy Żeromskiego i Górnej.https://fotopolska.eu/

Niedaleko Kuźnic położony był nieistniejący już obiekt

Kuźnice Świdnickie po 50 latach nadal odrębne

Po II wojnie światowej miejscowość zamieszkiwaną początkowo przede wszystkim przez niemieckich autochtonów nazwano: Kuźnicą i Młotami. W 1951 roku część Kuźnic przyłączono do Wałbrzycha, w 1954 roku wieś podniesiono do rangi osiedla. W 1973 roku zaś Kuźnice stały się jedną z dzielnic wchodzących w skład powstającego z kilku odrębnych miejscowości Boguszowa-Gorc. Mimo pięćdziesięciu lat wspólnej historii z Boguszowem, Kuźnice nadal są odrębną jednostką zarówno pod względem lokalnej tożsamości, jak i układu przestrzennego.

Połączenie Boguszowa, Gorc i Kuźnic - minęło 50 lat!

Zobaczcie stare litografie i widokówki przedstawiające Kuźnice Świdnickie do 1945 roku

1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema.

Kuźnice Świdnickie, kiedyś Fellhamer, na przedwojennych wido...

Na starych widokówkach również:

Filmy z naszego regionu jak wehikuł czasu...

Zwiedzanie Zamku Książ w latach 90. XX w.

Parowozem przez Dolny Śląsk w 1991 roku. Po drodze linie i stacje, których już nie ma.

Niepowtarzalny film! Jedziemy pociągiem do Czech przez Wałbrzych i Boguszów - lata 90. XX wieku!

Przejażdżka po Wałbrzychu w latach 90.?

Spacerem po Wałbrzychu z 1968 roku. PDT, GDK, budowa hotelu Sudety i Piaskowej Góry! FILM PEREŁKA

Spacer po gwarnym przedwojennym Wałbrzychu. Ten FILM to hit sieci!

Zakamarki wałbrzyskiego Śródmieścia i nie tylko...

Zobaczcie stare litografie i widokówki przedstawiające Kuźnice Świdnickie do 1945 roku

1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema.

Kuźnice Świdnickie, kiedyś Fellhamer, na przedwojennych wido...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na walbrzych.naszemiasto.pl Nasze Miasto