Na cmentarzu w Wałbrzychu spoczywa Eugeniusz Grabowski - obrońca Westerplatte

1 września 2023 roku obchodzimy 84. rocznicę niemieckiej agresji na Polskę. Jednym z pierwszych zaatakowanych polskich przyczółków było Westerplatte. Tutejsza załoga pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego oraz kpt. Franciszka Dąbrowskiego mimo przewagi wroga broniła się przez tydzień. Westerplatczycy są uważani za symbol bohaterstwa, waleczności i niezłomnego ducha walki. Jeden z nich spoczywa w Wałbrzychu.

W pierwszą sobotę września uczniowie szkół z Wałbrzycha i regionu odwiedzają mogiłę Eugeniusza Grabowskiego, obrońcy Westerplatte, pochowanego w naszym mieście na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Moniuszki. Przed oficjalnymi uroczystościami obchodów rocznicy wybuchu II wojny światowej i Dnia Kombatanta młodzież z Publicznej Szkoły Podstawowej nr 15 odwiedza grób Eugeniusza Grabowskiego, przynosi kwiaty i znicze. Grób bohatera odwiedzają też uczniowie ze szkół w Dzierżoniowie i Świdnicy.
Staraniem dyrekcji tej Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi im. Bohaterów Westerplatte w Dzierżoniowie na mogile wałbrzyskiego westerplatczyka znalazł się symboliczny "Znak Pamięci" upewniający o szacunku żywionym wobec bohaterów obrony Westerplatte przez młodzież ze szkół ich imienia. Cześć westerplatczykowi, który ostatnie lata życia spędził w naszym mieście, mogą oddać też w najbliższą sobotę mieszkańcy Wałbrzycha.

Urodził się 21 listopada 1914 roku w Kramarzewie jako jeden z dziewięciorga dzieci w rodzinie chłopskiej. W latach 1935-1937 odbył służbę wojskową w 14. dywizjonie Artylerii Konnej w Białymstoku, a po ukończeniu Szkoły Podoficerów Zawodowych Artylerii w Toruniu, pozostał w swej macierzystej jednostce wojskowej jako kapral.
W swoich wspomnieniach o kampanii wrześniowej spisanych w połowie lat 80. opowiedział, jak przebiegała obrona i przygotowanie do niej w lipcu i sierpniu 1939 roku.

- Na pożegnanie dowódca dywizjonu odbył ze mną rozmowę. W pamięci utkwiły mi słowa, z których wywnioskowałem, że tak naprawdę Gdynia nie jest naszym ostatecznym celem podróży. Dał też do zrozumienia, że mogę jeszcze się wycofać, bo tam gdzie się znajdę, mogą paść pierwsze strzały w nieuniknionej chyba wojnie niemiecko-polskiej - wspominał wydarzenia lipca 1939 roku w 1984 roku podczas spotkania z młodzieżą w nieistniejącej dziś Szkole Podstawowej nr 3 w Kamiennej Górze.

Na wybrzeże latem 1939 roku kierowano dobrze wyszkolonych żołnierzy stanu wolnego, Grabowski dowodził działem artyleryjskim, walczył razem z sześcioma żołnierzami obsługującymi działo - bombardierem, celowniczym oraz kanonierami.

1. września 1939 roku Grabowskiego zbudziły ze snu wystrzały z pancernika Schleswig-Holstein. - Miałem pecha albo szczęście, bo służba patrolowa wypadła mi między północą a godziną 2 nad ranem 1 września. Po przyjściu do kwatery zdjąłem tylko buty. Nie wiem jak długo spałem. Obudziła mnie porażająca uszy detonacja i huk dział z pancernika. Od pocisków z broni maszynowej rozsypały się z brzękiem szyby w koszarach - wspominał w latach 80. pochowany w Wałbrzychu dowódca działa. Po zbombardowaniu Wartowni nr 5 i uszkodzeniu działa, zajął stanowisko ogniowe, uzbrojony w karabin maszynowy i granaty ręczne. Odniósł obrażenia głowy. Po kapitulacji został przewieziony do Stalagu I A koło Królewca w Prusach Wschodnich, gdzie przebywał do końca wojny.

Po zakończeniu wojny trafił do polskiej placówki repatriacyjnej w Elblągu, a w grudniu 1945 roku zamieszkał w Kowarach, gdzie pracował jako sprzedawca, a następnie prezes w spółdzielni „Społem”. W 1959 roku przeszedł na emeryturę. W 1997 roku przeniósł się do rodziny do Wałbrzycha, gdzie zmarł i został pochowany w maju 2001 roku.

Odznaczenia Grabowskiego wg Muzeum Historycznego Miasta Gdańska to: Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1989 r.), Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939 (1981 r.), Medal 1000-lecia Miasta Gdańska (1997 r.), Odznaka Grunwaldzka (1960 r.), Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, odznaka 15-lecia Wyzwolenia Dolnego Śląska, odznaka honorowa Zasłużony dla Miasta Gdańska (1984 r.).