Zaciszny zbiornik w cieniu sztucznych pagórków w Wałbrzychu. Wiosną to miłosne ustronie dla żab - zobaczcie zdjęcia

Biały Kamień będący od 1951 roku dzielnicą Wałbrzycha, a w latach 1945 - 1950 samodzielnym miastem to stara górnicza osada, której początki sięgają 1305 roku. Wieś, potem miasteczko, a dziś dzielnica leży w cieniu góry Chełmiec, w dolinie potoku Szczawnik. Tu już w połowie XVI wieku wydobywano węgiel kamienny i szybko krajobraz osady zmieniły szyby górnicze "Jan", "Wiesław", "Julia" i "Sobótka". Przy nich rosły też charakterystyczne spłaszczone pagórki, na które trafiały wydobywane spod ziemi skały, czy raczej odpady skalne. Takich hałd, sztucznych, często zalesionych wzgórz mamy w Wałbrzychu około 40. W cieniu jednej z nich - hałdy powstałej przy nieistniejącym szybie "Wiesław" - powstał niewielki zbiornik wodny. Można tam dojść spacerem od ulicy Piasta i od ul. Wolności, ale najkrótsza droga wiedzie z ul. Andersa. Ścieżka wiedzie pomiędzy budynkami nr 18 i 20.

W cieniu hałdy Wiesław i szybu Jan w Wałbrzychu jest niewielki zbiornik wodny

Spacer polnymi drogami wzdłuż ogrodów działkowych pomiędzy kwitnącymi dorodnymi głogami prowadzi aż do szerszej drogi, którą można obejść w koło całą olbrzymią hałdę. Pomiędzy tą drogą, u podnóża sztucznego pogórniczego pagórka znajdujemy otoczony trzciną niewielki zbiornik wodny. Czasem przysiadają na nim mieszkające w okolicy kaczki, jednak wczesną wiosną nad wodą tłoczno od żab, które mają nadzieję złożyć tu skrzek.

Płazy wędrują pomiędzy kilkoma niewielkimi terenami podmokłymi w tej okolicy, a także płynącym niedaleko stąd potokiem Szczawnik. Niestety wiele z nich do miejsca przeznaczenia nie dociera. W weekendy na hałdzie spotykają się wielbiciele jazdy polnymi drogami. Słychać warkot silników quadów i jednośladów. Szlak wokół hałdy naznaczony jest żabimi ofiarami, płazy dążące do miłosnego azylu są tu niestety masowo rozjeżdżane. Przenieśliśmy do wody kilkanaście rechoczących, nieświadomych zagrożenia żab. Pozostałe muszą sobie poradzić same... ale nagroda za trud jest niemała.

Idąc dalej wokół Wiesława spotykamy brzozowy las i tereny podmokłe w okolicy Szczawnika. Spacer wokół hałdy przypomina nam jak ogromny trud ponieśli tutejsi mieszkańcy w ciągu setek lat.

• Autorzy zbiorowej pracy "Wałbrzyskie szkice" (Wałbrzych 2012), szacują, że ponad 300 hektarów hałd miejskich i podmiejskich powstało z ok. 82 mln m sześciennych odpadów skalnych.
• Szacunki mówią, że średnio na jedną wydobytą tonę węgla przypadało 1,6 t kamienia.
• Około 0,2 całej objętości odpadu kamiennego wykorzystywano na potrzeby kopalni, reszta trafiała na hałdy.
• W wałbrzyskim krajobrazie więcej jest hałd niż pagórków naturalnych. Nim zarosną krzewinkami i zmienią się w brzozowy las, a kamienie rozkruszy erozja hałdy wyglądają jak powierzchnia bezludnej planety. Iście księżycowy krajobraz.
• Przy hałdach powstało wiele osadników oraz niewielkie zbiorniki wodne. Wody spływające z okolic hałd tworzą większe cieki wodne, taki początek ma m.in. Sobięcinka.

Jakie skarby można znaleźć na wałbrzyskich hałdach?

Wałbrzyskie i podwałbrzyskie zbiorniki wodne

Staw Warszawianka w Świebodzicach po rewitalizacji zachwyca.